Waarom we mensen ontvrienden op Facebook

In 2009 kozen Nederlanders ontvrienden (afgeleid van unfriend of defriend) tot Woord van het Jaar. Het betekent volgens Van Dale: "virtuele vrienden dumpen door deze te schrappen uit vriendenlijsten op vriendenwebsites". Anno 2011 is dit digitale dumpen, met name op Facebook, de gewoonste zaak van de wereld. De gemiddeld 150 Facebook-contacten die we hebben zijn immers lang niet allemaal mensen met wie we in het werkelijke leven graag een babbeltje zouden slaan. Gevolg is dat menige Facebook-administratie zo nu en dan wordt opgeschoond. Hoe 'vriend' zijn de meeste Facebook-vrienden nu eigenlijk? En wat zijn de belangrijkste redenen om te ontvrienden? Enkele onderzoeksresultaten op een rij.

Facebook-vriend versus echte vriend

Echte vriendschappen moet je koesteren, zoveel is zeker. Het gros van iemands Facebook-contacten valt dan ook niet onder de noemer 'échte vrienden'. Het zijn veelal familiedleden, kennissen en collega's met wie ons op 's werelds grootste sociale netwerk omringen. Volgens een recente Australische studie hebben we gemiddeld 154 Facebook-contacten versus 14 echte vriendschappen. Gebruikers tussen 18 en 24 jaar hebben gemiddeld 17 echte vriendschappen. En da's heel wat minder dan de 301 Facebook-contacten die ze gemiddeld hebben. Blijf investeren in de relaties die je in het echte leven hebt, luidt dan ook het devies. En wees een beetje terughoudend in het maken van Facebook-vriendschappen, temeer omdat op je timeline veel van je privéleven wordt blootgegeven. Bovendien scheelt het je later een hoop administratief werk. Want wie veel online vrienden maakt, moet ook vaak ontvrienden. Maar om welke redenen doen we dat eigenlijk?

To friend or to defriend

Een studie van het gerenommeerde internetonderzoeksbureau Nielsen, gisteren gepubliceerd, geeft meer inzicht in het waarom achter defriending op sociale media. Gebaseerd op een peiling onder meer dan 1800 volwassen social media-gebruikers kwamen ze tot de volgende top-10 van redenen:

  1. Beledigend commentaar (55 % – vaker genoemd door vrouwen)

  2. Hem of haar niet goed genoeg kennen (41 % – vaker genoemd door vrouwen)

  3. Probeert me wat te verkopen (39 % – vaker genoemd door mannen)

  4. Deprimerend commentaar (23 %)

  5. Weinig contact/interactie (20 %)

  6. Beëindiging relatie of echtscheiding (11 %)

  7. Ik mag zijn of haar vrienden niet (8 % – vaker genoemd door mannen)

  8. Te veel profiel-updates (6 %)

  9. Voegt te veel vrienden toe (6 %)

10. Te weinig profiel-updates (3 %)

Een verkeerde opmerking onder een verslag, foto of video blijkt dus dé reden te zijn om iemand uit het virtuele vriendelijstje te kieperen. Iemand juist toevoegen als vriend doen we volgens onderzoek meestal, weinig verrassend, omdat we die persoon in het werkelijke leven kennen (82%), maar ook wel als een persoon (veel) wederzijdse vrienden heeft (60 %). Eerder toonde een onderzoek van Pew Internet (pdf) al aan dat we 89 procent van onze Facebook-connecties meer dan eens in real life ontmoet hebben. Daarnaast kan zakelijk netwerken een goede reden zijn om iemand een vriendschapsverzoek te sturen. 4% van de respondenten uit het Nielsen-onderzoek gaf toe waarde te hechten aan een groot aantal Facebook-vrienden en wel eens puur om die reden vriendschapsverzoeken te sturen, zelfs als de ander niet kennen…

Waarom we Facebook gebruiken

De Nielsen-studie geeft ook nog wat inzichten in de belangrijkste redenen voor het gebruik van sociale media. Zoals te verwachten prijkt het onderhouden van contacten met vrienden en familie bovenaan. Maar velen gebruiken de sites ook voor lifestyle- en entertainmentdoeleinden en om op de hoogte te blijven van producten en diensten. Vooral mannen vinden de social networksites nuttig om zakelijk te netwerken of zelfs om een job te vinden. Een ander typisch mannelijk stokpaardje blijkt dating. 16 % van de respondenten – onder wie vooral mannen dus – zou al eens geprobeerd hebben om via social media een date te scoren. Nielsen heeft alle onderzoeksresultaten trouwens vervat in een infografiek.

Je baas op Facebook?

Tot slot nog een andere prangende vraag: is het verstandig om je baas tot Facebook-vriend te maken? Volgens onze noorderburen niet. Uit het onlangs in Nederland gepubliceerde Nationale Werkonderzoek blijkt dat tweederde van de Nederlanders hun baas niet toelaat op het vriendennetwerk. De terughoudendheid naar de superieur groeit naarmate de werknemers ouder worden. Zeker driekwart van de 55-plussers gaat niet in op vriendschapverzoeken van de chef. Vooral vrouwen en mensen met kinderen houden werk en privé het liefst gescheiden op internet, zo blijkt nog.