Het belooft een heet weekje te worden. Om de temperatuur binnenshuis wat draaglijk te houden is airconditioning natuurlijk de beste optie. Dat hoeft niet per se een volledig aircosysteem te zijn. Mobiele airco's bieden soelaas voor het koelen van één ruimte. Er kleven echter ook wat nadelen aan en daarom worden zogenaamde aircoolers of luchtkoelers steeds populairder. Wat doen die nou precies en hoe effectief zijn ze in vergelijk met mobiele airco's?

Mobiele airco

Een mobiele airco koelt de lucht met koelmiddel en een warmtepomp. De koelvloeistof onttrekt warmte aan de lucht. De koele lucht wordt de kamer in geblazen en de warme lucht vindt zijn weg via een afvoerslang naar buiten. Dankzij een mobiele airco kan je de temperatuur in een niet al te grote ruimte (een slaapkamer bijvoorbeeld) tot wel tien graden laten zakken. Daarnaast werkt een airco ook als luchtontvochtiger. Koude lucht bevat minder waterdamp dan warme lucht. Het overtollige condenswater wordt opgevangen in de waterbak van de mobiele airco.

Nadelen
Klinkt mooi allemaal, maar helaas kleven er ook wat nadelen aan zo'n apparaat. Zo kent het een hoog energieverbruik en vooral goedkopere modellen kunnen behoorlijk wat lawaai maken. Bij een gemiddelde mobiele airco is dat al gauw 65 decibel. Maar het grootste euvel voor velen is de afvoerslang. Als je die via een open raam naar buiten brengt, ondermijnt dat het effect van de airco. Die moet immers in een afgesloten ruimte staan om optimaal te kunnen functioneren. Daarom moet je de mogelijkheid hebben om, bijvoorbeeld in een muur, een opening naar buiten te maken. En als je de airco in meerdere kamers wilt kunnen gebruiken (hij is 'mobiel' immers), moet dat zelfs op meerdere plekken gebeuren.

Ook nadelen voor de gezondheid?
Tot slot is een airco ook om gezondheidsredenen niet voor iedereen weggelegd. Over de eventuele gezondheidsnadelen van airconditioning bestaat veel discussie, maar je hoort dikwijls dat mensen een loopneus krijgen als gevolg van te grote temperatuursverschillen binnen en buiten de gekoelde ruimte. Ook geïrriteerde ogen is een veelgehoorde klacht, vooral bij mensen met contactlenzen. Dit komt doordat de lucht in een ruimte met airco droger is dan normaal. Verder kunnen mensen met een allergie extra last krijgen van die allergie wanneer zij zich in een door airco gekoelde ruimte bevinden. Anderen doen de vermeende gezondheidsnadelen van een airco af als een fabeltje. Volgens hen ontstaan die problemen simpelweg als je de airco te koud en te hard zet, en als je het aircosysteem niet goed schoonmaakt. Een vervuilde airconditioning is trouwens ook weer slecht voor je energierekening, aangezien die (nog) meer elektriciteit verbruikt dan een schone.


Aircooler

Een aircooler of luchtkoeler is géén airco. Verdelers van aircoolers vermelden dit altijd heel nadrukkelijk, om teleurstellingen te voorkomen. Zo'n apparaat lijkt immers sterk op een mobiele airco. Optisch lijkt het enige grote verschil het ontbreken van een afvoerslang te zijn. Maar daardoor is de werking ook heel anders. Een aircooler koelt de omgevingslucht door water te verdampen. Warme, droge lucht wordt aangezogen en langs een nat filter of rooster gevoerd. Daartoe beschikt de aircooler over een waterreservoir, dat je regelmatig moet bijvullen. De voor verdamping benodigde warmte wordt aan de lucht onttrokken waardoor deze afkoelt. De afgekoelde, bevochtigde lucht wordt vervolgens opnieuw in de binnenruimte gebracht. Een luchtkoeler lijkt daardoor veeleer op een ventilator, maar dan eentje die gekoelde lucht uitblaast.

De voordelen van een aircooler zijn evident. Je hoeft geen afvoerslang naar buiten te dirigeren en je kan het apparaat, dat meestal op wieltjes staat, makkelijk van ene naar de andere ruimte verplaatsen. Het weegt ook een stuk minder dan een mobiele airco. Daarnaast maakt een aircooler veel minder lawaai. De betere modellen (> 150 euro) hebben soms een geluidsniveau van 'slechts' 40 decibel, waardoor je er wellicht ook prima bij kan slapen. Wel kan het apparaat een borrelend of klotsend geluid maken wanneer je de waterpomp activeert, hetgeen nodig is om het filter of rooster nat te maken. Dit geluid is minder naarmate het waterreservoir meer gevuld is. Een ander onmiskenbaar voordeel is dat een aircooler een pak energiezuiniger is dan een airco. Last but not least is een aircooler ook een stuk goedkoper in de aanschaf. Prijzen variëren van pakweg 80 tot 300 euro, daar waar je voor een mobiele airco 250 tot 700 euro neertelt.

Nadelen
We zeiden het al: verkopers van aircoolers melden nadrukkelijk dat het geen airco's zijn, simpelweg omdat de prestaties een stuk lager liggen. Met een aircooler kan je de temperatuur van een ruimte nauwelijks laten dalen - in de gunstigste omstandigheden hooguit enkele graden. Die omstandigheden hebben vooral te maken met de luchtvochtigheid buiten. Een aircooler werkt het best bij warme, droge omstandigheden. Bij benauwd weer - een hoge temperatuur en hoge luchtvochtigheid - is de werking slechter omdat de lucht weinig extra vocht kan opnemen. De verdamping, en dus koeling zal dan gering zijn. Verwacht bij een aircooler dus geen grote effectieve daling van de temperatuur. Het is dan eigenlijk meer een koude bries die je naar binnen brengt en daardoor verlaag je alleszins de gevoelstemperatuur. Dan kan precies voldoende zijn voor de gewenste afkoeling, maar misschien ook niet. Het ligt maar net aan de omstandigheden en de wensen die jij daarbij hebt. Als je de temperatuur van een vertrek pakweg tien graden lager wenst, dan ben je bij een luchtkoeler dus zeker niet gebaat. Een ander nadeel is dat een aircooler alleen goed werkt als die bij een open raam of deur naar buiten staat. Ventilatie is nodig om droge warme lucht aan te voeren en om te voorkomen dat de luchtvochtigheid in de ruimte te hoog wordt. Niet ideaal als je bij zomers weer bijvoorbeeld rolluiken afdoet of als je niet graag met open raam slaapt. Een mogelijk voordeel is dan wel weer dat je een aircooler ook buiten kan gebruiken, bijvoorbeeld op het terras.


Alles op een rij

Twijfel je tussen een mobiele airco of een aircooler? We zetten de eigenschappen van beide producten nog even op een rij.

Mobiele airco:

• Kan de temperatuur wel tien graden laten dalen;
• Je kan de gewenste temperatuur zelf instellen;
• Werkt ook als luchtonvochtiger (nuttig als het bij jou thuis vaak vochtig is);
• Ramen en deuren van het vertrek moeten gesloten blijven;
• Je moet ruimte hebben voor een afvoerslang naar buiten;
• Relatief luidruchtig (50-65 dB);
• Hoog energieverbruik;
• Prijzen zo tussen 250 tot 700 euro.

Aircooler:

• Kan de temperatuur maar enkele graden laten dalen;
• Er wordt altijd verse lucht aangevoerd in de ruimte;
• De aircooler moet daartoe wel in een geventileerde ruimte staan (bij een open raam of deur naar buiten);
• Droogt de lucht niet uit;
• Werkt minder goed bij vochtig weer;
• Geen afvoerslang, enkel een waterreservoir dat af en toe moet worden bijgevuld;
• Ook buiten te gebruiken, zeer geschikt om het terras te koelen;
• Relatief stil (40 dB bij de betere modellen);
• Laag stroomverbruik (vele malen lager dan dat van een mobiele airco);
• Prijzen zo tussen de 80 en 300 euro.

Vlotte eindconclusie is dat een mobiele airco superieur is aan een aircooler als het gaat om koeling, maar dat de aircooler wel een hoop andere voordelen biedt. Als je veeleer op zoek bent naar lichte verkoeling en niet zozeer naar een constante lage temperatuur, dan volstaat wellicht een aircooler. Dankzij het herroepingsrecht kan je zo'n apparaat bij online aankoop een tijdje uitproberen en desnoods weer terugsturen.