1. Poets je tanden ten minste twee keer per dag
Eén keer per dag je tanden poetsen is niet genoeg voor een goede mondhygiëne. Hoe langer je je tanden niet poetst, des te langer kunnen schadelijke tandplak en bacteriën hun gang gaan. Poets je tanden bij voorkeur twee keer per dag, liefst vóór het naar bed gaan en na je lunch. Poets alle drie de zichtbare zijden van je tanden en reinig ook dagelijks de ruimten tussen je tanden met flosdraad en/of speciale tandenragers, een soort flexibele tandenstokers met een borsteltje. Anders krijg je geheid vroeg of laat tandvleesproblemen, zoals ontstoken en op den duur terugtrekkend tandvlees.
2. Poets met beleid
Helaas zijn de geleerden het er nog steeds niet over eens wat nou de beste poetstechniek voor de tanden is, zo bleek uit een artikel dat vorige week in tandartsenvakblad British Dental Journal verscheen. De ene tandarts adviseert de zogeheten Bass-methode, waarbij de borstel onder een hoek van 45 graden op de tandvleesrand wordt geplaatst, een andere predikt de Fones-techniek, met de borstel loodrecht op het tandoppervlak in een ronddraaiende beweging, en weer een andere zweert bij de Stillman-aanpak, een variant op de Bass-techniek, waarbij je de borstel in een vibrerende beweging heen en weer beweegt. Ga er maar vanuit dat meerdere wegen naar Rome leiden en dat elke techniek, mits goed toegepast, voldoet.
Voor het gemak hierbij de richtlijnen zoals opgesteld door het Ivoren Kruis, de Nederlandse Vereniging voor Mondgezondheid. Het is een combinatie van Bass en kort schrobben:
- Gebruik een zachte tandenborstel met een kleine borstelkop en neem
fluoridetandpasta;
- Besteed vooral aandacht aan de overgang van het tandvlees naar de tand
of kies en zet de borstel daar onder een hoek van 45 graden op het
tandvlees;
- Maak korte, horizontale bewegingen, zachtjes heen en weer over de
plekjes waar tandplak zit;
- Reinig de ruimte tussen de tanden met flossdraad, tandenstokers of ragers en kies deze hulpmiddelen in overleg met tandarts of mondhygiënist.
3. Poets elektrisch
Veel tandartsen (maar ook
niet alle!) bevelen elektrisch poetsen aan. Het is alleszins beter dan handmatig
poetsen met de verkeerde techniek (zie punt 2), wat helaas te vaak gebeurt. Met
een elektrische tandenborstel moet je wel heel anders poetsen dan met een gewone
borstel. Je moet de borstel juist níet bewegen, die doet het schrobwerk voor je.
Beweeg de borstel alleen om deze naar de volgende tand of kies te brengen.
Behalve het vereenvoudigen c.q. verbeteren van de poetstechniek zou elektrisch
poetsen er ook voor zorgen dat je meer tandplak verwijdert. Meer over elektrisch
poetsen lees je
hier.
4. Vervang regelmatig je tandenborstel
De meeste mensen gebruiken veel te lang één en dezelfde tandenborstel en
vervangen deze pas als de borstelharen zichtbaar versleten zijn. Het lijkt wel
of sommige mensen gehecht raken aan dit reinigingsinstrument. Je kunt je
tandenborstel of de kop van je elektrische tandenborstel het best om de twee à
drie maanden vervangen. Niet alleen omdat de borstelharen tegen die tijd
versleten zijn, maar ook omdat je oude tandenborstel een bron is van bacteriën,
die je telkens in je mond stopt. Niet een heel fris idee.
5. Reinig je tong
Reinig behalve je tanden ook je tong. De bacteriën op je tong zijn een
belangrijke oorzaak van
slechte adem. Je kunt je tong 'gewoon' met je
tandenborstel poetsen of met een speciale tongschraper. Na het poetsen kun je
als finishing touch antibacterieel mondwater gebruiken om de bacteriën op
onbereikbare plekken te doden.
6. Beperk je aantal maaltijden
De van nature voorkomende bacteriën in je mond zetten suikers en andere
koolhydraten om in zuren, die tanderosie en gaatjes veroorzaken. Hoe vaker je
een koolhydraatrijke maaltijd of snack nuttigt, des te vaker je deze zuren vrij
spel geeft. Snoep en suikerhoudende frisdrank zijn funest voor je tanden, net
als koffie en thee waaraan suiker is toegevoegd. Fruit bevat vruchtsuikers of
fructose, dat ook slecht voor je tanden is. Net als smoothies en vruchtensappen.
Voor je tanden is het dus het gezondst om de aanbevolen twee porties fruit per
dag in één keer te nuttigen en je totale aantal maaltijden te beperken tot de
traditionele drie.
7. Pas op met de 'geneugten des levens'
Koffie,
thee en
rode wijn zijn stuk
voor stuk vijanden van witte tanden. Wil je het ontsierende effect van deze
voedingsmiddelen beperken, dan doe je er goed aan zo snel mogelijk na de
consumptie ervan je tanden te poetsen. Ook het roken van sigaretten en sigaren
verkleurt op den duur je tanden en is zéér schadelijk voor je tandvlees. Niet
alleen wijn vanwege z'n natuurlijke kleurstoffen, ook alcoholhoudende dranken in
het algemeen zijn slecht voor je gebit en mond, omdat alcohol je mondklimaat
verstoort en uitdroogt. Roken en excessief drinken vergroten bovendien je kans
op het krijgen van mondkanker.
8. Bezoek regelmatig je tandarts
Hoeveel preventieve maatregelen je ook treft, het is goed elk halfjaar je
tandarts te bezoeken. Wijzelf bezoeken om de drie maanden de preventieassistente
en om het half jaar onze tandarts voor een gebitsreiniging, die bestaat uit het
verwijderen van tandsteen en polijsten van de tanden. Door frequent bij je
tandarts langs te gaan, voorkom je dat kleine problemen grote problemen worden.
Heb je tussen twee tandartsbezoeken in problemen? Aarzel dan niet een afspraak
te maken. Je tandarts en preventieassistente kunnen je ook praktische en
waardevolle tips geven over hoe je jouw gebit het best kunt reinigen. Want
behalve hoe vaak je poetst, is het ook belangrijk hoe je poetst.
9. Kauw niet op ijsblokjes!
Frisdrank is slecht voor je tanden, maar dat geldt ook voor de bevroren
ijsblokjes op de bodem van je glas of beker. Als je de nare gewoonte hebt erop
te kauwen tenminste. Tandglazuur mag dan wel het hardste materiaal in je lichaam
zijn, het vormt maar een dun laagje en kauwen op een ijsblokje kan er zomaar
voor zorgen dat een stuk(je) van je tand afbreekt, wat afhankelijk van de
grootte als tandheelkundig spoedgeval geldt! Sabbel in het vervolg maar op je
ijsblokje in plaats van erop te kauwen.
10. Pas op met citrusvruchten
Fruit is niet alleen slecht voor je tanden vanwege de fruitsuikers, maar ook
vanwege de fruitzuren. En citrusvruchten bevatten van alle vruchten de meeste
zuren. Dat geldt met name voor citroenen, limoenen, pompelmoes en grapefruit, en
in mindere mate voor de zoetere citrusvruchten, zoals mandarijnen en
sinaasappels. Voor je tanden is het dus beter om te kiezen voor een alternatieve
vorm van vitamine C, waar citrusvruchten zo rijk aan zijn.